แนวทางปฏิบัติที่ยั่งยืน
โครงการส่งเสริมทางด้านการขนส่ง ทางเดินเท้า ทางจักรยาน และการสัญจรที่มีความยั่งยืน ผ่านกระบวนการตั้งเป้าหมายที่มีความชัดเจน
เป็นที่ทราบกันดีว่า การขนส่งถือเป็นส่วนที่มีความสำคัญยิ่งต่อกระบวนการในการพัฒนาอย่างยั่งยืน ทั้งนี้เนื่องจากการปลดปล่อยก๊าซเรือนกระจกในการเดินทางด้วยวิธีการใช้ยานพาหนะสันดาปภายในรูปแบบเดิมนั้น เป็นการปลดปล่อย กล่าวส่วนกระจกที่มีปริมาณค่อนข้างสูงเมื่อเปรียบเทียบกับการเดินทางด้วยวิธีการอื่น ดังนั้นในการส่งเสริมให้เกิดการขนส่งที่มีความยั่งยืน จำเป็นที่จะต้องมีการพิจารณาแต่ละส่วนร่วมกันอย่างเป็นรูปธรรม อีกทั้งยังต้องมีการบูรณาการ ทางจักรยาน ทางเท้า จุดจอดรถรวมที่มีพื้นที่ฐานอาคารน้อย การใช้พาหนะไฟฟ้า ตลอดจนการใช้ระบบขนส่งมวลชนที่มีประสิทธิภาพและอื่นๆ เข้าด้วยกันด้วยวิธีคิดแบบองค์รวม (Holistic Viewpoint) ซึ่งได้มีการตั้งเป้าหมายในแต่ละประเด็นด้วยวิธีการตั้ง ผลความสำเร็จเชิงวัตถุประสงค์ที่มีความสำคัญ: Objective Key Results: OKRs ดังต่อไปนี้
- การส่งเสริมการเดินเท้า ด้วยการออกแบบทางเดินที่มีหลังคาคลุมทั่วทั้งมหาวิทยาลัย ตั้งเป้าหมายว่าก่อนปี 2572 จะต้องมีทางเดินเท้าครบทุกขณะในการเชื่อมต่อกันทั้งระบบทุกอาคารภายในมหาวิทยาลัย
- การใช้ระบบขนส่งมวลชนด้วยรถบัสไฟฟ้า โดยไม่คิดค่าบริการ ด้วยจำนวนรถทั้งสิ้น 26 คัน มีผู้ใช้งานรวมทั้งหมด…….คน โดยสามารถที่จะลดปริมาณการปลดปล่อยก๊าซเรือนกระจกได้เฉลี่ย…….ตันคาร์บอนเทียบเท่าต่อปี
- การเพิ่มทางสัญจรชนิดทางจักรยานและทางจักรยานยนต์ในเส้นทางหลักที่มีความสำคัญก่อนปี 2572 ต้องดำเนินการได้ 100%
- การส่งเสริมให้มีการใช้รถจักรยานยนต์ไฟฟ้าของมหาวิทยาลัยขอนแก่น โดยการให้เอกชนลงทุน โดยให้บูรณาการร่วมกับ การใช้แบตเตอรี่ที่สามารถผลิตได้ ในมหาวิทยาลัยขอนแก่น ซึ่งต้องดำเนินการให้ได้จำนวนผู้ใช้งาน 50% ภายในก่อนปี 2572
โครงการส่งเสริมการทำงานทางไกลและการประชุมทางไกลของมหาวิทยาลัยขอนแก่น
หลังจากวิกฤตการณ์โควิดที่ผ่านมาทางมหาวิทยาลัยได้มีการดำเนินการในการออกประกาศ รองรับการทำงานทางไกล การประชุมออนไลน์ และการทำงานจากที่บ้าน การติดตั้งระบบการลงนามดิจิทัลผ่านเครือข่าย และ การนำระบบ Enterprise Resource Planning และ DMS เข้ามาใช้ในการบริหารจัดการทั่วทั้งองค์กร ทำให้สามารถ ปฏิบัติงานได้อย่างสะดวกแม้อยู่นอกสถานที่ รวมถึงสามารถที่ลดความเสี่ยงในการเดินทาง และลดปริมาณการปลดปล่อยก๊าซเรือนกระจกที่เป็นผลมาจากการเดินทาง ของบุคลากร
ในส่วนของด้านการเรียนการสอนได้มีการติดตั้งระบบการเรียนการสอนออนไลน์เพื่อลดการเดินทาง ป้องกันการติดต่อของเชื้อโรคที่อาจเกิดขึ้นได้ รวมถึงเป็นการลดปริมาณการปลดปล่อยก๊าซเรือนกระจก และลดความเสี่ยงจากการเดินทางไปพร้อมๆกัน
การส่งเสริมที่พักอาศัยราคาประหยัดสำหรับผู้ปฏิบัติงานในมหาวิทยาลัย
ในส่วนของนโยบายการส่งเสริมที่พักอาศัยราคาประหยัดที่เป็นสวัสดิการสำหรับผู้ปฏิบัติงานภายในมหาวิทยาลัย นั้นได้มีการจัดให้มีที่พักอาศัยราคาถูก ไม่ว่าจะเป็นสำหรับบุคลากรสายวิชาการ และสายปฏิบัติงาน จำนวน…….หลัง รองรับบุคลากรจำนวน…..คน หรือ….ครัวเรือน และในอนาคตจะได้จัดให้มีพื้นที่พักอาศัยสำหรับบุคลากรในบริเวณพื้นที่ทางด้านทิศใต้ของมหาวิทยาลัยใกล้กับส่วนที่เป็นพื้นที่สีเขียวและพื้นที่สันทนาการ เพื่อรองรับบุคลากรจำนวน….คน หรือ….ครัวเรือน
การส่งเสริมที่พักอาศัยราคาประหยัดสำหรับนักศึกษาในมหาวิทยาลัย
ในส่วนของนโยบายการส่งเสริมที่พักอาศัยราคาประหยัดสำหรับนักศึกษาในมหาวิทยาลัยขอนแก่น นั้นได้มีการจัดให้มีที่พักอาศัยราคาค่าเช่าถูก จำนวน…….หลัง รองรับนักศึกษาจำนวน…..คน และในอนาคตจะได้จัดให้มีพื้นที่พักอาศัยสำหรับนักศึกษาในบริเวณพื้นที่ทางด้านทิศเหนือของมหาวิทยาลัยใกล้กับส่วนที่เป็นพื้นที่การศึกษาและพื้นที่สนามกีฬา เพื่อรองรับนักศึกษาจำนวน….คน โดยใช้วิธีการให้เอกชนมาลงทุนและดำเนินการแต่มหาวิทยาลัยจะเป็นผู้ควบคุงอัตราค่าเช่าไม่ให้สูงไปกว่าค่าเช่าของหอพักเอกชนภายนอกมหาวิทยาลัย หอพักเครือข่าย (ฝ่ายพัมน์)
การส่งเสริมการใช้ทางเดินเท้าภายในมหาวิทยาลัยขอนแก่น
ในส่วนของทางเดินเท้าของบุคลากรและนักศึกษาภายในมหาวิทยาลัยขอนแก่น มีนโยบายในการจัดการทางเดินเท้าใน 2 รูปแบบ ได้แก่ ส่วนแรกนั้นเป็นการจัดให้มีการออกแบบทางเดินเท้าริมถนน ของเส้นทางสัญจรทุกสายภายในพื้นที่มหาวิทยาลัย อีกส่วนนั้นเป็นการจัดการทางเท้าที่ใช้เป็นเส้นทางเชื่อมต่อกันระหว่าง คณะวิชา และส่วนงาน ซึ่งมีนโยบายในการออกแบบก่อสร้างให้มีหลังคาที่ใช้กันแดดและกันฝนได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยมีค่าเป้าหมายจะได้มีการดำเนินการให้ได้เสร็จสมบูรณ์ก่อนปี 2572 ในทุกพื้นที่
ทั้งนี้เนื่องจากได้มีการทำวิจัยแล้วพบว่า ระบบทางเดินเท้าที่มีประสิทธิภาพนั้นสามารถช่วยลดการสัญจรโดยพาหนะ สันดาป และพาหนะ ส่วนบุคคลลงได้อย่างมีประสิทธิภาพ อีกทั้งยังสามารถเป็นการลดการปลดปล่อยก๊าซคาร์บอน ทำให้มีสุขภาพดี ลดอาการเจ็บป่วยลงได้
ความร่วมมือกับองค์กรท้องถิ่นในการส่งเสริมการพัฒนาและวางแผนพื้นที่
ในส่วนของความร่วมมือกับองค์กรท้องถิ่น ในการส่งเสริมที่พักอาศัยราคาประหยัดสำหรับคนทั่วไปนั้นได้มีความร่วมมือกับกรมโยธาธิการและผังเมือง กระทรวงมหาดไทย กับส่วนของการเคหะแห่งชาติ ในพื้นที่จังหวัดขอนแก่น เพื่อที่จะดำเนินการในการออกแบบ วิเคราะห์ จัดหาที่พักอาศัยราคาถูกและประหยัด ผ่านกระบวนการทางด้านการวิจัย เพื่อเป็นการพัฒนารูปแบบที่พักอาศัยราคาประหยัดให้กับบุคคลทั่วไป ภายในจังหวัดขอนแก่นและจังหวัดใกล้เคียง
ในความร่วมมือกับเทศบาล จังหวัดขอนแก่น ในการพัฒนาพื้นที่ย่านเขตเศรษฐกิจและย่านสร้างสรรค์ของเมืองขอนแก่น เพื่อทำให้เกิดกระบวนการฟื้นฟูเมืองอย่างเป็นระบบ โดยใช้ความร่วมมือจากทุกภาคส่วน นอกจากนี้ยังมีความร่วมมือกับเทศบาลท้องถิ่น ในการพัฒนาพื้นที่โรงเรียนอนุบาล ภูมิทัศน์โดยรอบ และเส้นทางการท่องเที่ยวของแหล่งท่องเที่ยวต่าง เพื่อสนับสนุนโครงการ Khon Kaen Geopark ให้เป็นการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ
การมีหรือใช้มาตรฐานในการก่อสร้างอาคารภายในมหาวิทยาลัยขอนแก่น
มาตรฐานในการก่อสร้างอาคารนั้นเป็นส่วนสำคัญ ในการที่จะสร้างสรรค์คุณภาพชีวิต ความปลอดภัยสภาพแวดล้อมในการทำงาน และส่งเสริมการเรียนรู้ที่มีความเหมาะสม ในส่วนของการก่อสร้างอาคารภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น จึงได้มีการนำเอา แนวทางการออกแบบอาคารเขียวมาใช้กำหนดคุณสมบัติ ของอาคารและสิ่งก่อสร้าง ทั้งในส่วนของการก่อสร้างอาคารใหม่ และการปรับปรุงอาคารเดิม โดยมีหลักการ ที่เกี่ยวข้อง เช่นระบบภูมิสถาน และการจัดการภูมิทัศน์ การจัดการพลังงาน และทรัพยากร การอนุรักษ์น้ำ การใช้วัสดุ ภายในอาคาร คุณภาพของสิ่งแวดล้อมภายในอาคาร การลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม รวมไปถึงการสร้างนวัตกรรมต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง
มหาวิทยาลัยขอนแก่น จึงได้มีการกำหนดให้มีการออกข้อกำหนดในการจ้างออกแบบอาคาร ให้ต้องมีการใช้แนวทางการออกแบบอาคารเขียว ที่คำนึงถึงประหยัดพลังงานและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม มาใช้ในการกำหนดรูปแบบและคุณสมบัติของอาคาร ทั้งในส่วนของการสร้างอาคารใหม่ และอาคารที่ต้องการปรับปรุงโดยมีวัตถุประสงค์หลักที่สำคัญ ได้แก่ การลดการใช้พลังงาน และการเพิ่มประสิทธิภาพในการใช้พลังงานไฟฟ้า การลดการปลดปล่อยก๊าซเรือนกระจก การเพิ่มคุณภาพของสิ่งแวดล้อมภายใน ไม่ว่าจะเป็นส่วนสำนักงานอาคารเรียน อาคารโรงพยาบาล และอาคารบริการ อื่นๆ โดยที่การออกแบบดังที่กล่าวมาแล้วนั้น ต้องพิจารณาถึงผลกระทบ ต่อสิ่งแวดล้อม ทั้งในด้านที่เกี่ยวข้องทั้งในส่วนก่อนการก่อสร้าง ระหว่างการก่อสร้าง การใช้งานอาคาร ตลอดจนการทำลายและการหมุนเวียนมาใช้ใหม่ทั้งวงจรชีวิต
การดำเนินงานในส่วนนี้ จะทำให้สามารถลดการใช้กระแสไฟฟ้าลงได้จากการประมาณการถึง 30-40% ของอาคารที่ไม่มีการการคำนึงถึงประสิทธิภาพพลังงาน โดยใช้หลักการออกแบบอาคาร ดังที่ได้กล่าวไปข้างต้น โดยตัวอย่างของอาคารที่มีการออกแบบ โดยใช้มาตรฐานอาการเขียวนี้ ได้แก่
– อาคารศูนย์อาหาร คณะวิศวกรรมศาสตร์ ก่อสร้างแล้วเสร็จ
– อาคารเรียนและปฏิบัติการวิทยาลัยการคอมพิวเตอร์ อยู่ในช่วงการก่อสร้างอาคาร
– อาคารอนุสรณ์สถานพระเทพวิทยาคม อยู่ในช่วงการก่อสร้างอาคาร
– อาคารเรียนและปฏิบัติการวิทยาลัยนานาชาติ อยู่ในช่วงการออกแบบอาคาร
– อาคารจอดรถคณะสถาปัตย์ อาคารจอดรถรวม
การก่อสร้างอาคารหรือใช้ประโยชน์บนพื้นที่ Brownfield
การก่อสร้างบนพื้นที่ Brownfield มีประโยชน์ก็คือเป็นการเปลี่ยนแปลงการใช้งานจากเดิมที่เป็นพื้นที่รกร้างว่างเปล่าหรือมีสารพิษ เพื่อนำมาใช้ประโยชน์ในด้านต่างๆได้นั้นมหาวิทยาลัย มีการดำเนินการโดยการเปลี่ยนแปลง พื้นที่ที่เคยเป็นอาคารจอดรถ และโรงซ่อมรถยนต์เดิม ซึ่งมีการตกค้างของสารจากน้ำมันเครื่องและน้ำมันหล่อลื่น มาใช้เป็นอาคารสำหรับสำนักงานกองสื่อสารองค์กร ส่วนต้อนรับของมหาวิทยาลัยขอนแก่น อาคารเอนกประสงค์สำหรับนักศึกษา (Co-Working Space) เพื่อมาใช้สำหรับการเรียนรู้ด้วยตนเอง และเป็น อาคารหอเกียรติยศ สำหรับมหาวิทยาลัยขอนแก่น
นอกจากนี้ยังได้มีโครงการในการปรับเปลี่ยนพื้นที่ส่วนการจัดเก็บขยะสารเคมี และขยะพิษเดิม มาเพื่อใช้เป็นพื้นที่ในการจัดการขยะครบวงจรของมหาวิทยาลัย ได้แก่ ขยะที่สามารถรีไซเคิลได้ และขยะอิเล็กทรอนิกส์ ในบริเวณพื้นที่บ่อบำบัดรวมของมหาวิทยาลัยขอนแก่น
จากบึงประดิษฐ์มาปรับปรุงเป็นพื้นที่ระบบตะกอนเร่ง (Activated Sludge)
