การสนับสนุนด้านสุขภาพจิตสำหรับบุคลากร
ปัญหาความเครียดจากการทำงาน การใช้ชีวิต ค่าครองชีพ ครอบครัว รวมถึงสภาพสังคมที่มีการเปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว ส่งผลต่อภาวะสุขภาพจิตของบุคลากร และก่อให้เกิดเป็นปัญหาสุขภาพจิต ที่ส่งผลกระทบต่อประสิทธิภาพการทำงานของบุคลากรในมหาวิทยาลัย และยังบั่นทอนความสุขของบุคลากร ดังนั้น จึงจำเป็นต้องมีกลยุทธ์ที่มีประสิทธิภาพในการดูแลรักษาสุขภาพจิตและความเป็นอยู่ที่ดีของบุคลากร มหาวิทยาลัยขอนแก่น จึงมีแนวทางในการดูแลปัญหาภาวะเครียดของบุคลากรโดยดำเนินการหลายอย่าง ดังนี้
การส่งเสริมการตรวจสุขภาพจิตโดยไม่มีค่าใช้จ่าย ที่ห้องตรวจเบอร์ 7 โรงพยาบาลศรีนครินทร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น โดยบุคลากรสามารถนัดหมายขอรับคำปรึกษาปัญหาภาวะเครียดวิตกกังวลหรือปัญหาสุขภาพจิตตามตารางการออกตรวจสุขภาพจิตเวชของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ ทั้งในเวลาราชการ และคลินิกนอกเวลา นอกจากกนี้ คลินิกสุขภาพจิตยังให้ข้อมูลข่าวสารและองค์ความรู้สำคัญ เช่น โรคจิต โรคไบโพลาร์ โรคเครียด ความเสี่ยงจากปัญหาการทำงาน ปัญหาการฆ่าตัวตายและการป้องกันตัวเองจากภาวะความเครียด เป็นต้น
การคัดกรองภาวะเครียดจากการทำงาน หน่วยสร้างเสริมสุขภาพ งานเวชกรรมสังคม โรงพยาบาลศรีนครินทร์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ดำเนินกิจกรรม “การคัดกรองความเครียดสำหรับบุคลากรคณะแพทยศาสตร์และบุคลากรจากหน่วยงานต่างๆที่สนใจเข้าร่วมโครงการ” ระหว่างวันที่ 25 สิงหาคม – 30 กันยายน 2568 ณ คลินิกตรวจสุขภาพประจำปีสำหรับบุคลากร งานเวชกรรมสังคม อาคารเรียนรวม ชั้น 2 โดยมีเป้าหมายเพื่อประเมินภาวะสุขภาพจิตของบุคลากร ป้องกันการเกิดภาวะซึมเศร้า และลดความเสี่ยงจากปัญหาการฆ่าตัวตาย
จากข้อมูลการประเมินสุขภาพประจำปีของหน่วยสร้างเสริมสุขภาพ ในช่วงปี 2564–2567 พบแนวโน้ม “ภาวะเครียดในบุคลากร” เพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะความเครียดจากภาระงานและความสัมพันธ์ในที่ทำงาน เช่น ความเครียดจากภาระงานเพิ่มจากร้อยละ 9.53 ในปี 2564 เป็นร้อยละ 14.31 ในปี 2567 ขณะที่ความเครียดจากสัมพันธภาพกับผู้บังคับบัญชาและเพื่อนร่วมงานเพิ่มจากร้อยละ 3.79 เป็น 6.11 สะท้อนให้เห็นถึงความจำเป็นในการวางระบบเฝ้าระวังและการดูแลด้านสุขภาพจิตภายในองค์กร
เพื่อตอบโจทย์ดังกล่าว หน่วยสร้างเสริมสุขภาพจึงดำเนินการคัดกรองความเครียดโดยใช้แบบประเมินมาตรฐาน ได้แก่ แบบประเมินโรคซึมเศร้า 2 คำถาม (2Q) แบบประเมินโรคซึมเศร้า 9 คำถาม (9Q) และแบบประเมินการฆ่าตัวตาย 8 คำถาม (8Q) หากพบบุคลากรที่มีความเสี่ยง ทีมผู้เชี่ยวชาญจะให้คำปรึกษาและส่งต่อการดูแลด้านจิตเวชอย่างเหมาะสม เพื่อป้องกันการเกิดภาวะซึมเศร้าและลดอัตราการฆ่าตัวตายให้เหลือศูนย์
ผลการดำเนินการในช่วง 4 ปีที่ผ่านมา (พ.ศ. 2564–2567) พบว่ามีบุคลากรที่ต้องได้รับการส่งต่อเพื่อดูแลด้านสุขภาพจิตเฉลี่ย 2–3 คนต่อปี และมีผู้ที่แสดงความคิดฆ่าตัวตาย 1 ราย ซึ่งได้รับการดูแลอย่างใกล้ชิดจากทีมจิตเวชจนสามารถกลับมาดำเนินชีวิตและทำงานได้ตามปกติ ขณะที่ในปี 2568 ไม่พบบุคลากรที่มีความเสี่ยงด้านสุขภาพจิต
การเปิดช่องทางให้คำปรึกษา ผ่าน LINE @ASKPCU โดยนักศึกษาทุกคน รวมถึงบุคลากรมหาวิทยาลัยขอนแก่นทุกคน ที่ไม่สะดวกขอเข้ารับคำปรึกษาโดยตรงกับ สามารถขอรับคำปรึกษาสุขภาพกายและสุขภาพใจผ่าน LINE @ASKPCU โดยมีแพทย์ผู้เชี่ยวชาญให้คำปรึกษา โดยสามารถนัดหมายเวลาขอรับคำปรึกษาตามเวลาที่นักศึกษาและบุคลากรมีความสะดวก
โครงการส่งเสริมสุขภาพจิตและสุขภาพกายที่ดีของบุคลากร (KKU Healthy Life 6) ด้วยมหาวิทยาลัยขอนแก่นได้เล็งเห็นถึงความสำคัญของสุขภาพร่างกายที่แข็งแรงของบุคลากร ซึ่งเกิดจากการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอและที่ผ่านมามหาวิทยาลัยขอนแก่นได้มีการจัดโครงการส่งเสริมการออกกำลังกายของบุคคลากรเป็นประจำทุกปี มีกิจกรรมการออกกำลังกายที่มีความหลากหลายของประเภทกีฬา สามารถออกกำลังกายง่ายฯ ที่บ้านหรือตามสถานที่ต่างๆ เพื่อส่งเสริมและกระตุ้นให้บุคลากร เห็นความสำคัญและประโยชน์ของการออกกำลังกาย เพื่อให้สุขภาพร่างกายแข็งแรงมีจิตใจและอารมณ์ที่แจ่มใส ในปีงบประมาณ พ.ศ. 2568 การจัดโครงการโครงการส่งเสริมสุขภาพจิตและสุขภาพกายที่ดีของบุคลากร
(KKU Healthy Life 6) ด้วยวิธีการออกกำลังกายที่หลากหลาย และเก็บปริมาณการออกกำลังกายด้วยหน่วยวัดการเผาผลาญแคลอรี่ของผู้เข้าร่วมโครงการ และกิจกรรมส่งเสริมการให้ความรู้ด้านสุขสภาวะทางด้านการเงิน ด้วยการนำเสนอคลิปวีดีโอต่างๆ เพื่อให้ความรู้เกี่ยวกับการใช้จ่าย การออมเงิน เพื่อให้บุคลากรได้ตระหนักรู้ และกิจกรรมส่งเสริมสุขภาพจิตภายในองค์กรเป็นสิ่งที่สามารถช่วยสร้างบรรยากาศที่ดีในการทำงาน ลดความเครียด และเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานของพนักงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
กิจกรรมเริ่มวันศุกร์ที่ 6 มิถุนายน – วันพุธที่ 31 สิงหาคม 2568 เปิดโครงการฯ พร้อมจัดกิจกรรมเกี่ยวกับการให้ความรู้ด้านการเงิน และเก็บข้อมูลการส่งเสริมกิจกรรมต่างๆในการออกกำลังกายของบุคลากร สะสมคะแนนแลกเสื้อ/ของที่ระลึกสำหรับผู้ที่ได้คะแนนสะสมตามเกณฑ์ที่บุคลากรสะสมได้
โครงการให้การปรึกษาออนไลน์เพื่อส่งเสริมสุขภาพจิตและป้องกันปัญหาสุขภาพจิตสำหรับบุคลากร นักศึกษา และประชาชนทั่วไป โดยคณะพยาบาลศาสตร์ มข. เนื่องด้วยสถานการณ์ปัญหาสุขภาพจิตที่รุนแรงขึ้นจากสถานการณ์การเปลี่ยนแปลงในด้านต่างๆ หลากหลายมิติ แต่การเข้าถึงบริการสุขภาพจิตค่อนข้างจำกัด คณะพยาบาลศาสตร์ ตระหนักถึงความสำคัญถึงปัญหาดังกล่าว จึงได้จัดให้มีโครงการ “โครงการให้การปรึกษาออนไลน์เพื่อส่งเสริมสุขภาพจิตและป้องกันการเกิดปัญหาสุขภาพจิตสำหรับบุคลากร นักศึกษา และประชาชนทั่วไป” ให้บริการปรึกษาทางจิตวิทยาเบื้องต้น สำหรับนักศึกษา บุคลากรในมหาวิทยาลัยขอนแก่น และบุคคลทั่วไปในพื้นที่ต่างๆ ทั้งในรูปแบบออนไลน์และออนไซต์ เพื่ออำนวยความสะดวกและสร้างการเข้าถึงบริการสุขภาพ ซึ่งดำเนินการตั้งปี พศ.2564 – ถึงปัจจุบัน โดยมีเครือข่ายจิตอาสา ที่ประกอบด้วย คณาจารย์สาขาวิชาการพยาบาลสุขภาพจิตและจิตเวช นักจิตวิทยา และพยาบาลผู้เชี่ยวชาญ มาร่วมมือกันในการให้บริการโดยไม่คิดค่าใช้จ่าย เพื่อป้องกันการเกิดปัญหาสุขภาพจิต และส่งเสริมสุขภาพจิตบุคคลให้สามารถเรียน ประกอบอาชีพ และดำเนินชีวิตได้อย่างอย่างมีความสุข รวมทั้งใช้ศักยภาพตนเองได้อย่างเต็มที่ สร้างพื้นที่แห่งการดูแลเกื้อกูล เป็นส่วนหนึ่งที่ช่วยเติมเต็มการเป็นองค์กรและสังคมแห่งสุขภาวะ