แรงงานย้ายถิ่นไปทำงานต่างประเทศ แรงงานย้ายถิ่นกลับ และชุมชนอีสาน เพื่อป้องกันความเสี่ยงจากการย้ายถิ่นไปทำงานต่างประเทศ ระยะที่ 3
ในช่วงทศวรรษที่ผ่านมา การย้ายถิ่นไปทำงานต่างประเทศได้กลายเป็นปรากฏการณ์ที่สำคัญของสังคมไทย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในภาคตะวันออกเฉียงเหนือหรือภาคอีสาน ซึ่งเป็นถิ่นต้นทางหลักของแรงงานย้ายถิ่น จากข้อมูลที่บ่งชี้ว่าตั้งแต่ปี 2553-2565 มีแรงงานไทยได้รับอนุญาตให้เดินทางไปทำงานต่างประเทศปีละมากกว่า 60,000 ราย โดยแรงงานอีสานคิดเป็นสัดส่วนมากกว่าร้อยละ 60 ของจำนวนทั้งหมด
แม้ว่าการไปทำงานต่างประเทศจะเป็นทางเลือกหนึ่งในการสร้างรายได้และปรับปรุงคุณภาพชีวิต แต่ก็มาพร้อมกับความเสี่ยงมากมาย ตั้งแต่การถูกหลอกลวง การขาดความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับกฎหมายและวัฒนธรรมของประเทศปลายทาง ไปจนถึงปัญหาการปรับตัวของครัวเรือนที่เหลืออยู่ในถิ่นต้นทาง ด้วยความตระหนักในประเด็นเหล่านี้ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น จึงได้ดำเนินโครงการ “เสริมสร้างศักยภาพครัวเรือนแรงงานย้ายถิ่นไปทำงานต่างประเทศ แรงงานย้ายถิ่นกลับ และชุมชนอีสาน เพื่อป้องกันความเสี่ยงจากการย้ายถิ่นไปทำงานต่างประเทศ ระยะที่ 3”

โครงการนี้สะท้อนถึงการสร้างเมืองและชุมชนที่ยั่งยืนผ่านการเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชนท้องถิ่นให้สามารถรองรับและจัดการกับผลกระทบจากการย้ายถิ่นของสมาชิกได้อย่างเหมาะสม ขณะเดียวกันก็ตอบสนองต่อการสร้างความร่วมมือเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืนผ่านการรวมพลังของหลายภาคส่วน ได้แก่ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลกุดยม โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลซำมูลนาค องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านแก้ง สำนักงานสาธารณสุขอำเภอภูเขียว รวมถึงมหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี และมหาวิทยาลัยบูรพา ระหว่างวันที่ 19-21 มิถุนายน 2568 ทีมงานได้ลงพื้นที่ในชุมชนที่เผชิญกับสถานการณ์การย้ายถิ่นไปทำงานต่างประเทศอย่างเข้มข้น ณ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลกุดยม อำเภอภูเขียว โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลซำมูลนาค อำเภอแก้งคร้อ และองค์การบริหารส่วนตำบลกุดยม ตำบลโอโล จังหวัดชัยภูมิ การเลือกสถานที่เหล่านี้มิใช่เป็นเพียงการพิจารณาจากสถิติการย้ายถิ่นเพียงอย่างเดียว แต่ยังคำนึงถึงความพร้อมของโครงสร้างพื้นฐานและเครือข่ายการสนับสนุนในชุมชน

กิจกรรมในโครงการได้รับการออกแบบให้ครอบคลุมกลุ่มเป้าหมายที่หลากหลาย โดยแบ่งออกเป็นสามกลุ่มหลัก ได้แก่ ครัวเรือนที่มีแรงงานย้ายถิ่นไปทำงานต่างประเทศจำนวน 20 คน แรงงานย้ายถิ่นกลับจำนวน 10 คน และคนในชุมชนจำนวน 30 คน ซึ่งรวมถึงผู้นำชุมชน อาสาสมัครต่างๆ และประชาชนทั่วไป การจัดกลุ่มเป้าหมายแบบนี้ช่วยให้เกิดการเผยแพร่ความรู้สู่ชุมชนและสังคมภายนอกอย่างมีประสิทธิภาพ และสร้างความร่วมมือทางวิชาการกับหน่วยงานภาครัฐในการแก้ไขปัญหาที่ซับซ้อนนี้ เนื้อหาการอบรมมุ่งเน้นการสร้างความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้องเกี่ยวกับการไปทำงานต่างประเทศ ตั้งแต่การเตรียมตัวก่อนเดินทาง การป้องกันการถูกหลอกลวง การดูแลสุขภาพและความปลอดภัยในต่างแดน การจัดการเงินทองอย่างมีประสิทธิภาพ รวมถึงการเตรียมตัวสำหรับการกลับมาใช้ชีวิตในชุมชนต้นทาง นอกจากนี้ยังให้ความสำคัญกับการเสริมสร้างทักษะชีวิตและการสร้างเครือข่ายสนับสนุนในชุมชน การดำเนินงานในรูปแบบเวทีเสวนาข้ามภาคส่วนช่วยให้เกิดการแลกเปลี่ยนประสบการณ์ระหว่างแรงงานย้ายถิ่นกลับที่ประสบความสำเร็จกับผู้ที่กำลังเตรียมตัวเดินทาง ขณะที่ครัวเรือนและชุมชนได้เรียนรู้บทบาทที่เหมาะสมในการสนับสนุนสมาชิกของตน การมีส่วนร่วมของผู้นำชุมชนและอาสาสมัครต่างๆ ช่วยให้เกิดระบบการดูแลและติดตามที่ยั่งยืน

ผลกระทบที่คาดหวังจากโครงการนี้มีความครอบคลุมในหลายมิติ ในระยะสั้น ผู้เข้าร่วมทั้ง 60 คนจะได้รับความรู้และทักษะที่จำเป็นในการป้องกันความเสี่ยงจากการย้ายถิ่น ในระยะกลาง ชุมชนจะมีระบบการสนับสนุนและดูแลแรงงานย้ายถิ่นที่เข้มแข็งขึ้น ส่วนในระยะยาว จะเกิดการลดลงของปัญหาการถูกหลอกลวงและการประสบความล้มเหลวในการไปทำงานต่างประเทศ
โครงการนี้ยังสร้างแนวทางการจัดการปัญหาการย้ายถิ่นแบบองค์รวมที่ไม่เพียงแต่มุ่งเน้นที่แรงงานย้ายถิ่นเท่านั้น แต่ยังให้ความสำคัญกับครัวเรือนและชุมชนในฐานะหน่วยสนับสนุนที่สำคัญ การสร้างความเข้าใจที่ถูกต้องเกี่ยวกับสิทธิและหน้าที่ของแรงงานในต่างประเทศ การพัฒนาทักษะการจัดการเงินทอง และการเสริมสร้างเครือข่ายการช่วยเหลือ จะช่วยให้การย้ายถิ่นไปทำงานต่างประเทศกลายเป็นโอกาสที่แท้จริงในการพัฒนาคุณภาพชีวิต มิใช่เป็นเพียงความเสี่ยงที่ต้องเผชิญ
ความสำเร็จของโครงการ “เสริมสร้างศักยภาพครัวเรือนแรงงานย้ายถิ่นไปทำงานต่างประเทศ แรงงานย้ายถิ่นกลับ และชุมชนอีสาน เพื่อป้องกันความเสี่ยงจากการย้ายถิ่นไปทำงานต่างประเทศ ระยะที่ 3” จึงไม่ได้วัดเพียงจากจำนวนผู้เข้าร่วม แต่วัดจากการเปลี่ยนแปลงในทัศนคติและพฤติกรรมของชุมชนที่มีต่อการย้ายถิ่น จากการมองเป็นเพียงทางเลือกเดียวในการแก้ไขปัญหาเศรษฐกิจ มาเป็นการตัดสินใจที่มีข้อมูลและความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้อง ซึ่งจะนำไปสู่การสร้างชุมชนที่เข้มแข็งและยั่งยืนในระยะยาว
ลิงก์ข่าว, เพจ Facebook หรือสื่ออื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง https://www.facebook.com/share/p/16Y5bUhhrB/
ผู้ให้ข้อมูลติดต่อกลับ ชื่อ-นามสกุล: นางสาวอัมพร รักหนองแซง เบอร์โทรศัพท์📱0619478224 / Line : polla-com / Facebook: Polla Ruknongsang